Każdy, kto kiedykolwiek miał styczność z handlem międzynarodowym, musiał zmierzyć się z problemem transportu towaru, ubezpieczeniem go i podziałem odpowiedzialności. By zminimalizować wpływ chociaż jednego z tych czynników na proces handlowy, na początku XX wieku powstały reguły znane dzisiaj jako INCOTERMS. Zbiór formuł pozwala sprzedającym i kupującym jasno określić warunki sprzedaży oraz towarzyszące okoliczności. W 2020 pojawiła się nowa wersja reguł, INCOTERMS 2020. Jak przedstawia się w nim jedna z najpopularniejszych formuł handlowych? FCA INCOTERMS 2020 – w tym artykule przyjrzymy jej się dokładnie.
FCA INCOTERMS 2020 – charakterystyka jednej z najpopularniejszych reguł handlowych
Reguły INCOTREMS 2020 pozwalają na sprawne podzielenie odpowiedzialności pomiędzy sprzedającym a kupującym. Ustalenie zakresów odpowiedzialności przed zawarciem umowy pozwala usprawnić pracę, lepiej oszacować koszty oraz dobrać odpowiednią strategię transportu towarów. Jedną z najpopularniejszych reguł jest FCA INCOTERMS 2020 – Free Carrier Agreement – według obserwacji firm spedycyjnych i szacunków organizacji międzynarodowych, na skorzystanie z tej formuły decyduje się przeszło 40% kupujących i sprzedających. Na popularność reguły wpływa jej uniwersalność (można ją stosować w przypadku wszystkich środków transportu), niewielka odpowiedzialność po stronie sprzedającego oraz duże możliwości dostosowania rozwiązań przez kupującego. To czyni korzystanie z niej wyjątkowo atrakcyjnym w przypadku importu towarów z odległych rynków.
Za co sprzedający odpowiada zgodnie z regułą FCA INCOTERMS 2020?
Reguła FCA ze zbioru INCOTERMS 2020 stawia sprzedającego na bardzo korzystnej pozycji. We wszystkich obszarach odpowiedzialności zakres przypisany sprzedającemu kończy się w momencie dostarczenia przesyłki do oznaczonego miejsca (zazwyczaj terminal załadunkowy przed głównym środkiem transportu: lotnisko, port morski, skład kolejowy).
Koszty ponoszone przez sprzedającego to:
- koszty odprawy eksportowej (jeśli dotyczy)
- dostarczenie i przekazanie towaru w oznaczonym miejscu przewoźnikowi wskazanemu przez kupującego
- cło eksportowe, licencje i inne opłaty związane z eksportem
- przekazanie dokumentu potwierdzającego dostarczenie towaru przewoźnikowi
- wystawienie i dostarczenie kupującemu faktury
- opakowanie i oznaczenie opakowania towaru
- kontrola jakości przed przekazaniem towaru przewoźnikowi
Ubezpieczenie towaru:
Sprzedający odpowiada za towar do momentu przekazania go wskazanemu przewoźnikowi bądź dostarczenia go do oznaczonego przez kupującego miejsca. W praktyce oznacza to dwie możliwości dostarczenia towaru:
1. Zdanie towaru z punktu należącego do sprzedającego
W tym przypadku dostawę uznaje się za zakończoną, gdy przewoźnik odbierze towar od sprzedającego. Może to się odbyć w jego magazynie, na placu załadunkowym należącym do sprzedającego, czy w samej fabryce. W myśl FCA INCOTERMS 2020 odpowiedzialność sprzedającego kończy się więc w momencie załadunku przesyłki na środek transportu wskazany przez kupującego. Wtedy też na sprzedającym przestaje ciążyć odpowiedzialność w kwestii ubezpieczenia towaru.
2. Zdanie towaru w punkcie nienależącym do sprzedającego, wskazanym przez kupującego
Tutaj z kolei dostawę można uznać za zakończoną w momencie, w którym przewoźnik odbiera towar tam, gdzie określił to kupujący. Trzeba przy tym pamiętać, że rozładunek ze środka transportu sprzedającego leży już po stronie kupującego. Może to mieć miejsce np. w porcie morskim, terminalu kolejowym bądź na lotnisku. Zgodnie z formułą FCA, niezależnie od wybranego rozwiązania, oba miejsca odbioru towaru muszą zostać jasno określone w umowie.
PRZECZYTAJ WIĘCEJ O CŁACH W 2020
Za co w myśl reguły INCOTERMS 2020 FCA odpowiada kupujący?
Proporcjonalnie do tego, jak niedużą odpowiedzialnością obarczony jest sprzedający, kupujący ma na głowie dużo więcej obowiązków. W parze z nimi idą ponoszone koszty. Jak pisaliśmy już wcześniej, dostawę uznaje się za zakończoną w momencie dostarczenia towaru przewoźnikowi. Oznacza to, że od tego momentu cała odpowiedzialność za towar spada na kupującego.
Koszty ponoszone przez kupującego to:
- koszty importowe od momentu dostarczenia towaru przewoźnikowi
- dodatkowe koszty wynikłe z bieżących zmian w warunkach/miejscu odbioru przesyłki
- koszt uzyskania dokumentacji koniecznej do importu/tranzytu
- transport i wyładunek/przeładunki towaru od momentu końca odpowiedzialności sprzedającego
- cła, podatki, dodatkowe opłaty
- koszty wynikłe z niedociągnięć i braku informacji dla sprzedającego
- koszt kontroli towaru przed wysyłką, jeśli nie jest wymagana przez kraj, z którego dokonuje się ekspor
Kupujący odpowiada za wszelki formalności importowe, ponosi ryzyko wynikające z możliwości uszkodzenia bądź utracenia towaru od momentu przekazania go przez sprzedającego, zleca usługę transportową i przyjmuje towar w uzgodnionym miejscu odbioru.
Pomimo że to kupujący organizuje transport od momentu dostarczenia towaru przez sprzedającego, reguła FCA INCOTERMS 2020 przewiduje możliwość modyfikacji tego elementu. Na specjalne zlecenie kupującego, sprzedający może w ramach dodatkowej usługi zorganizować cały proces transportu dla klienta. W takiej sytuacji całe ryzyko i koszt wciąż spoczywa na kupującym, zostaje on jednak odciążony pod względem działalności organizacyjnej.
SKONTAKTUJ SIĘ ZE SPEDYTOREM I ZBADAJ MOŻLIWOŚCI TRANSPORTU
FCA INCOTERMS 2020 a transport podczas importu towarów
Formuła FCA INCOTERMS 2020 należy do grupy formuł, które nie mają ekskluzywnego zastosowania do transportu morskiego. Oznacza to, że na warunkach FCA można organizować każdy rodzaj transportu, w tym także intermodalny (np. morski + kolejowy, kolejowy + lotniczy etc.). Ważne jest przy tym, że sprzedawca jest zobligowany do dostarczenia odpowiednich dokumentów i zaświadczeń wymaganych w umowie, a w przypadku wyrażenia przez kupującego takiej potrzeby, udziela kupującemu pomocy przy uzyskaniu listu przewozowego (oczywiście na ryzyko i koszt kupującego).
Zazwyczaj jednak umowa między stronami skonstruowana jest w taki sposób, że list przewozowy sprzedającego poświadcza jedynie dostarczenie przesyłki do transportu.
Główna różnica pomiędzy FCA INCOTERMS 2020 a EXW INCOTERMS 2020 i CPT INCOTERMS 2020
Pośród reguł INCOTERMS 2020 część jest do siebie podobna w swoich strukturach. W przypadku reguły FCA INCOTERMS 2020 najbardziej zbliżonymi w swoim kształcie są reguły EXW i CPT. W przypadku FCA i EXW wynika to z tego, że i tu, i tu za transport w całości odpowiada kupujący. Główną różnicą między tymi regułami jest fakt, że w EXW sprzedający nie ma obowiązku załadunku oraz odprawy celnej towaru. W przypadku FCA sprzedający ma obowiązek dokonać odprawy celnej eksportowej, jednak załadunek zależy od przyjętego rodzaju transportu. CPT zakłada zaś zakres ryzyka i odpowiedzialności identyczny z FCA, podczas gdy transport wykonywany jest na koszt sprzedającego aż do pobrania przesyłki z magazynu rozładunkowego.
