Euroterminal Sławków – nadzieja polskiego transportu kolejowego, czy zakładnik wielkiej polityki?

Euroterminal Sławków jest wyjątkowym terminalem przeładunkowym – zarówno dla Polski, jak i dla całej Europy. Znajduje się bowiem na zakończeniu najdalej na zachód wysuniętego odcinka kolei szerokotorowej. Skutkuje to wieloma korzyściami dla importerów i eksporterów, którzy prowadzą wymianę z Państwem Środka oraz wszystkimi państwami na szlaku. Niedawno do euroterminala dotarł już drugi transport z Chin. Pociąg pokonuje trasę w niecałe dwa tygodnie – to szybciej niż standardowo w transporcie kolejowym z Chin, a to za sprawą wyeliminowania konieczności wymiany wózków. Dogodne położenie i możliwości wiążą się jednak zarówno z korzyściami, jak i niedogodnościami.

Euroterminal Sławków – charakterystyka obiektu

Terminal CFS Euroterminal w Sławkowie to zakończenie najdalej na zachód wysuniętej kolejowej linii szerokotorowej. Ustalony w Polsce rozstaw osi to 1435 mm – stwarza to konieczność przeładunku bądź wymiany wózków w pociągach przekraczających granicę Polski i Rosji oraz państw poradzieckich. Oznacza to, że do Euroterminala w Sławkowie mogą dojeżdżać pociągi o rozstawie osi 1520 mm. Terminal znajduje się również w pobliżu przecięcia Paneuropejskich Korytarzy Transportowych (korytarze III i VI) i na obrzeżach Aglomeracji Śląskiej. Naturalnym jest więc, że Euroterminal jest świetnym punktem przeładunkowym na trasach Wschód-Zachód i Północ-Południe. Dowodem tego jest nawiązanie współpracy z Xi’an Free Trade Port Construction and Operation Co. oraz partnerami z Kazachstanu. Główne połączenia kolejowe z terminalem to:

• linia szerokotorowa LHS
• CE30 Zgorzelec-Wrocław-Katowice-Kraków-Przemyśl-Medyka
• CE65 Gdynia-Gdańsk-Warszawa-Katowice-Zebrzydowice

Dodatkowa bliskość autostrad A1 i A4 oraz drogi ekspresowej E40 sprzyja logistyce transportów. Terminal ma stałe połączenie z polskimi portami morskimi, z włoskim Maddaloni i niemieckim Schwarzheide.

Jakie usługi świadczy Euroterminal Sławków?

Euroterminal w Sławkowie oferuje cztery główne typy usług: przeładunek, składowanie, obsługę celną oraz usługi dodatkowe. Każda z tych usług zawiera w sobie szereg składowych. [1]

Przeładunek

Jeśli chodzi o przeładunek, Euroterminal może pochwalić się zdolnością przeładunkową na następującym poziomie w skali roku:

Przeładunki mogą odbywać się w trzech głównych kategoriach: wagon szerokotorowy – wagon normalnotorowy; wagon kolejowy – samochód; samochód – samochód.

Składowanie

W składowaniu Euroterminal Sławków oferuje trzy możliwości. Pierwszą jest składowanie kontenerów w pięciu warstwach na powierzchni składowania 39 325 m². Euroterminal dysponuje 2 suwnicami i 3 wózkami o udźwigu do 40-50 ton, a maksymalna pojemność składowania to 3500 TEU (w tym 90 w przyłączach od izoterm). W przypadku towarów paletyzowanych Euroterminal oferuje miejsce w magazynach krytych o łącznej powierzchni 8 500 m². Składają się na to cztery magazyny: uniwersalny, nr 2, główny, a także lekki-aluflex. Trzecią opcją jest składowanie wyrobów hutniczych na składowisku zadaszonym i otwartym. Dodatkowo można w Euroterminalu czasowo składować towary masowe oraz korzystać z usługi sortowania/kruszenia materiałów.

Obsługa celna i usługi dodatkowe

Euroterminal Sławków oferuje szeroki zakres obsługi celnej: od odpraw eksportowych, przez uiszczanie należności celno-podatkowych, aż po występowanie o pozwolenia. Ta usługa odciąża spedytora. O procesach celnych i o Informacyjnym Systemie Zintegrowanej Taryfy Celnej pisaliśmy na naszym blogu. Dodatkowo w Euroterminalu można wykonać szereg usług, takich jak podstawowe mycie kontenera, sztaunek, ważenie wagonów i samochodów, instalacja flexi-tanków czy drobne naprawy.

Linia Hutnicza Szerokotorowa – najdalej wysunięty na zachód odcinek szerokotorowy

Linia Hutnicza Szerokotorowa (LHS) jest najdalej wysuniętym na zachód fragmentem systemu kolei szerokotorowej. Oznaczona numerem 65, jest 394-kilometrowym odcinkiem niezelektryfikowanej, jednotorowej linii kolejowej biegnącej od przejścia granicznego w Hrubieszowie, aż do Euroterminalu w Sławkowie. Głównym przeznaczeniem linii jest obsługa połączeń towarowych z Ukrainą, Rosją i innymi państwami poradzieckimi. Z faktu dostosowania do rosyjskiego systemu kolejowego wynikło dodatkowe wykorzystanie: połączenie z Chinami. Ponieważ szeroki rozstaw osi na tej linii eliminuje problem wymiany wózków bądź przeładunków na granicy, naturalnym rozwinięciem użyteczności LHS stało się połączenie z Nowym Jedwabnym Szlakiem. Jest to pilotażowy projekt – na chwilę obecną (19.02.2020) od początku stycznia do Sławkowa dotarły dwa składy z Chin.

Główne rodzaje towarów transportowanych do i z euroterminalu w Sławkowie

Historycznie skrót LHS rozwijał się do „Linia Hutmiczo-Siarkowa” – wskazuje to na zakładaną specjalizację w transporcie materiałów przemysłowych i zasobów energetycznych. W 2016 r. trasą LHS przewieziono 10 milionów ton ładunku, a spółka notowała roczne wzrosty w granicach 3-5%. [2] Tymczasem w 2018 r. Euroterminal Sławków szacował roczne możliwości przeładunku na poziomie: 280 tys. kontenerów, 2 mln ton węgla, 380 tys. ton wyrobów stalowych, 365 tys. ton innych wyrobów masowych i 200 tys. ton palet. Główne towary transportowane LHS do Sławkowa to:

• węgiel kamienny
• antracyt
• koks opałowy i metalurgiczny
• biomasa
• pasza

Na tej liście rzuca się w oczy wielokrotne wymienienie węgla w różnych postaciach. Jest to bowiem główny produkt przeładowywany w Euroterminalu w Sławkowie. Skąd ta pozycja?

Przeładunek węgla w Sławkowie – kontrowersje i korzyści

Niedawno polskie media obiegły wiadomości o blokadzie torów przy Euroterminalu przez związki zawodowe górników. Był to akt protestu wobec sprowadzania węgla ze wschodu, pomimo dużych zasobów węgla pochodzącego ze Śląska. Działanie górników spotkało się zarówno z falą krytyki, jak i wsparciem niektórych środowisk. Również tych sprzeciwiających się sprowadzania paliwa do Polski z Rosji, Kazachstanu, Ukrainy i innych państw zza wschodniej granicy. Swój sprzeciw motywują zasobami polskiego węgla i, symbolicznymi już, wagonami na bocznicach. Krytycy zaś zwracają uwagę na kilka innych faktów:

• polski węgiel powoli się kończy i nie jest równie kaloryczny, co węgiel Rosyjski;
• węgiel z polskich kopalni jest zanieczyszczony siarką i w użytku przemysłowym bez odpowiednich środków przeciwdziałania, jest szkodliwy dla środowiska, co może powodować nakładanie kar przez instytucje UE;
• ani w Polsce ani w całej Unii Europejskiej nie wydobywa się na masową skalę antracytu, potrzebnego do funkcjonowania przemysłu metalurgicznego.

Przy okazji tej argumentacji pomijany jest jednak fakt, że Euroterminal Sławków jest punktem przeładunkowym nie tylko dla Polski. Duża część dostarczanego do niego węgla przeznaczana jest nie tylko do użytku w Polsce, lecz także do dalszego eksportu do naszego największego partnera handlowego: Niemiec.

Niemcy, pomimo odejścia od wydobycia węgla, wciąż w dużej mierze czerpią energię z jego spalania. W 2018 r. niemiecka gospodarka zużyła aż 211 mln ton węgla, co czyni Niemcy największym konsumentem węgla w Europie. [3] Z tego wynika, że Euroterminal Sławków odgrywa w polskiej gospodarce rolę dużo większą niż może wydawać się to na pierwszy rzut oka. Jako taki, jest więc wyjątkowo ważnym narzędziem w polityce międzynarodowej.

Kawałek tortu czy ciastko z wróżbą? Transport kolejowy z Chin

Już kilka razy wspominaliśmy w tym artykule o transporcie towarów Nowym Jedwabnym Szlakiem. Dotychczas transport kolejowy z Chin przede wszystkim oznaczał Małaszewicze. Ten międzynarodowy terminal kolejowy faktycznie był bramą do Europy dla pociągów z Chin, Rosji i całego Wschodu. Dalej będąc hegemonem, zyskał jednak odciążenie w postaci Euroterminalu w Sławkowie.

Póki co import z Chin do tego terminala jest na początkowym etapie rozwoju – niedawno do Sławkowa dotarł drugi skład intermodalny z Xi’an. [4] Brak konieczności przeładunku towarów na składy normalnotorowe oznacza jednak, że przeładunek w Euroterminalu jest zdecydowanie szybszy niż w Małaszewiczach i wiąże się z niższymi kosztami. Szacuje się, że przy jednorazowym dostarczaniu 45-50 kontenerów w składzie, Euroterminal będzie w stanie przeładować znaczną liczbę kontenerów trafiających do Polski w ramach importu z Chin. Możliwości Sławkowa będą jedynie wzrastały. Wiąże się to przede wszystkim z planowanymi modernizacjami taboru i infrastruktury LHS, na które spółka zarządzająca zamierza przeznaczyć aż 800 mln PLN.

Polska, będąc przystankiem końcowym Nowego Jedwabnego Szlaku, odgrywa kluczową rolę w imporcie z Chin. Jest to rynek wart 311 mld PLN! [5] Jednocześnie jest to jedynie ułamek wartości całego importu spoza Unii Europejskiej.

Znaczenie Euroterminala dla polskiej polityki i gospodarki

Jako strategicznie położony i prezentujący realną wartość gospodarczo-polityczną, Euroterminal Sławków może być bardzo ważnym graczem na polskiej scenie. Euroterminal przejmie część handlu z Chinami na siebie, jest również punktem przeładunkowym w transporcie wielu towarów do i z Unii Europejskiej. Skala inwestycji, na których skorzysta Euroterminal, jest ogromna, a korzystanie z Euroterminala wiąże się z oszczędnościami dla importerów.

Euroterminal Sławków ma ogromny potencjał. Przede wszystkim chodzi o znaczną redukcję kosztów w stosunku do przeładunku w innych terminalach. Na przeładunkach w Euroterminalu Sławków skorzystają przede wszystkim klienci w południowej części Polski oraz zza południowej granicy. Przykładowo, w przypadku obsługi kontenerów dla jednego z naszych klientów z Krakowa, koszty operacyjne były o 70% niższe niż przy przeładunku w Małaszewiczach. 

Mateusz Myszyński, Sales Manager BBA Transport System

Koszty transportu kolejowego można wstępnie oszacować korzystając z naszego kalkulatora chinatraintransport.com

Zapraszamy do kontaktu wszystkich chcących poznać możliwości transportowe i przeładunkowe z uwzględnieniem Euroterminala Sławków!

[1] Wszystkie dane w tej sekcji pochodzą z oferty handlowej Euroterminalu Sławków: euterminal.pl
[2] Najświeższe dane zarządcy spółki PKP LHS pochodzą z 2016 roku, dostępne są tutaj.
[3] Na podstawie danych Eurostatu za 2018 r.
[4] Do Euroterminala dotarł drugi pociąg z Chin – Dziennik Zachodni
[5] Statystyki polskiego importu i eksportu do Chin za 2015 dostępne są tutaj