Incoterms ® 2010 (z ang. International Commercial Terms) to nazwa zbioru regulacji określających warunki sprzedaży stosowane w międzynarodowym handlu. Regulują one kwestie związane z transportem dóbr od sprzedawcy do nabywcy. Odnoszą się do konwencji ONZ dotyczącej Kontraktów dla Międzynarodowej Sprzedaży Dóbr i są szeroko stosowane w handlu międzynarodowym. Pierwsze formuły Incoterms ® zostały opublikowane już w 1936 roku i z wieloma aktualizacjami obowiązują do dnia dzisiejszego. Najaktualniejszą wersją jest ta wydana we wrześniu 2011 roku. Poniżej przybliżamy, co zawiera zbiór opisywanych formuł oraz pokazujemy, jakie reguluje warunki opłat, ubezpieczeń i ryzyka.
Incoterms ® 2010 w transporcie międzynarodowym
Wymiana towarów pomiędzy miejscem nadania a miejscem odbioru stanowi podstawę globalnej gospodarki. Transport międzynarodowy opiera się o 4 główne filary: transport morski, transport lotniczy, transport kolejowy oraz transport drogowy. Aby właściwie dostarczyć towar z miejsca A do miejsca B, często zaangażowana musi być wysoce wykwalifikowana kadra, a użyte maszyny muszą spełniać wyśrubowane normy jakości i bezpieczeństwa. Te dwa czynniki mogą generować ogromne koszta, a więc organizacja transportu wymaga sporego kapitału. Mimo wszystko, w każdej sytuacji niezbędne jest zawarcie stosownych umów transportowych. Dzięki regułom Incoterms ® handel międzynarodowy „ubrany jest” w przystępne do zrozumienia i uniwersalne zalecenia. Nie są one wymogiem koniecznym do prowadzenia handlu, ale ich znajomość często bywa kluczowa w nawiązywaniu kontaktów i zawieraniu umów.
Graficzne przedstawienie formuł Incoterms ® 2010
Przedstawiona niżej grafika przedstawia przykład transportu towaru z fabryki nadania do zakładu przeznaczenia. W trakcie transportu ładunek „przechodzi” przez szereg elementów łańcucha dostaw. Nadawca z użyciem auta ciężarowego dostarcza towar do magazynu przeładunkowego. W magazynie przeładunkowym towar umieszcza się na kontenerze transportowym i w zależności od umowy przewożony jest drogą morską, kolejową lub lotniczą do magazynu przeładunkowego bliżej odbiorcy. Często szlak jakim „wędruje” towar zawiera kilka miejsc przeładunkowych i angażuje kilka rodzajów transportu.
Na potrzeby Incoterms® określono miejsca krytyczne dla wymiany handlowej, w których to zmieniają się zarówno reguły co do ponoszonego ryzyka, jak i opłat oraz ubezpieczeń. Z definicji Incoterms® wynika, że regulują one międzynarodowy handel, a nie transport. Incoterms® nie mają charakteru międzynarodowej konwencji – stanowią jedynie rodzaj zaleceń. Na wstępie podpisywania umowy handlowej określane zostają warunki transportu, które w Incoterms® zostały podzielone na poszczególne formuły.
Incoterms® 2010 – poszczególne formuły używane w transporcie międzynarodowym
EXW – Formuła ta zakłada jak najmniejsze zaangażowanie, koszty i ryzyko sprzedającego. Dlatego jego odpowiedzialność kończy się wraz z podstawienie towaru w wyznaczone miejsce – najczęściej jest to rampa załadunkowa w jego magazynie.
FCA – Free Carrier – Sprzedający pokrywa ubezpieczenie oraz pełne koszty załadunku i transportu do momentu przekazania towaru pierwszemu przewoźnikowi. Kupujący wskazuje zarówno przewoźnika, jak i miejsce załadunku. W momencie załadunku towarów przez przewoźnika następuje przeniesienie wszelkiego ryzyka związanego z utratą lub uszkodzeniem towaru na kupującego.
CPT – Carriage Paid To – Nadawca nie ponosi kosztów ubezpieczenia od momentu załadunku towaru na statek powietrzny. Podobnie jak w CFR, dostawę można uznać za wykonaną w momencie załadunku towaru na środek transportu wskazany przez nabywcę.
CIP – Carriage and Insurance Paid to – Zarówno koszty transportu, jak i ubezpieczenia, opłaca sprzedawca. Ponosi on jednak koszty tylko do momentu odbioru w miejscu przeznaczenia wskazanym przez nabywcę. Najczęściej odbiór następuje w porcie.
DAT – Delivered at Terminal – Sprzedający dostarcza towar do terminala odbioru wskazanego przez kupującego. Ponosi on tym samym wszystkie koszty i ryzyko związane z frachtem do tego momentu.
DAP – Delivered at Place – Podobnie do DAT, jednak w tym przypadku dostawę uznaje się za dokonaną w momencie odbioru towaru z terminala przez przewoźnika wskazanego przez kupującego.
DDP – Delivered Duty Paid – Podobnie do DAP, jednak przy tej formule sprzedający ponosi także koszty odprawy, cła i podatków.
Incoterms® 2010 – formuły występujące w handlu i transporcie drogą morską
FAS – Free Alongside Ship – Koszty związane z odprawą celną eksportową pokrywa sprzedający. Od momentu przekroczenia towaru przez burtę statku wszelkie koszty transportu i ubezpieczenia leżą po stronie kupującego.
FOB – Free on board – Formuła stosowana w transporcie morskim. Punktem przeniesienia kosztów za transport i ponoszenie ryzyka jest moment dostarczenia towarów pod burtę statku we wskazanym porcie nadania.
CFR – Cost and Freight – Sprzedawca towaru ponosi koszty ubezpieczenia i ryzyka do momentu załadunku towaru na statek w porcie. Koszty transportu obejmują jednak również fracht morski do portu wskazanego przez kupującego.
CIF – Cost Insurance and Freight – Podobne jak CFR, jednak z tą różnicą, że sprzedający ponosi także koszt ubezpieczenia do momentu rozładunku w porcie wskazanym przez kupującego. Transport uznaje się za zrealizowany w momencie odbioru towaru z portu przez przewoźnika, którego wskazał kupujący.
Incoterms ® 2010 jako zbiór zaleceń
Zalecenia Incoterms ® 2010 nie są międzynarodowymi przepisami prawnymi ani wytycznymi dotyczącymi transportu, przez co nie można wymagać od partnerów posługiwania się nimi. Jako zbiór formuł dotyczą handlu międzynarodowego, jednak już w ten sposób przekładają się na transport i spedycję. Ze względu na swoją uniwersalność, stosowanie tych reguł jest nie tylko dobrą praktyką, lecz także działaniem potencjalnie korzystnie wpływającym na interes firmy. Nasi spedytorzy przeszli profesjonalne szkolenia z zakresu wymienianych wcześniej formuł i posługują się nimi w kontaktach z klientami. Zapraszamy do kontaktu w celu uzyskania dodatkowych informacji i podjęcia owocnej współpracy!